شناساگر استاندارد بین المللی کتابخانه های ایران « شابکا »
تعریف شابکا
شابکا کوته نوشت «شناسانه استاندارد بین المللی کتابخانه ها و سازمان های مرتبط در ایران» است. کد منحصربه فردی که به تک تک کتابخانه ها و مراکز مرتبط، تخصیص مییابد.
این کد براساس استاندارد بین المللی ایزو 15511 استاندارد «اطلاعات و مستندسازی- شناسانه استاندارد بینالمللی کتابخانهها و مراکز مرتبط (ISIL[1])» تدوین شده است.
منظور از مراکز مرتبط، سازمان یا یک واحد تابعه آن سازمان بهغیر از کتابخانه است که مسئولیت انجام یک فعالیت یا ارائه خدمات در زمینه اطلاعات را بر عهده دارد. مثل نمایندگی، آرشیو، کسبوکار، مؤسسه آموزشی یا دولتی، موزه یا سایر نهادهای یک ماهیت تعاونی و واحدهای تابعه آن که قادر به ارائه خدمات، تولید محصول، اجرای برنامه یا منابع موجودی در زمینه اطلاعات هستند.
مدیریت سامانه شابکا
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از سال 1384 عهده دار ثبت شناسانه[2] استاندارد بین المللی کتابخانه ها در ایران است و بر طبق استاندارد بین المللی ایزو 15511 (مصوب 2003/12/1؛ آخرین روزآمدسازی سال 2019) می تواند شناسانه های معتبر بین المللی را برای کتابخانه های ایران تعیین کند.
مزایا و موارد استفاده شابکا
از جمله مزایایی که کتابخانه ها با اخذ شابکا می توانند از آن بهره مند شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ارتباط با ناشران و کارگزاران در سطح ملی و بین المللی
امانت مدارک و تبادل اطلاعات بینکتابخانهای در سطح ملی و بینالمللی
تهیه فهرستگانهای ملی و بینالمللی
اشتراک منابع کتابخانهای
شناسایی منحصر به فرد در شبکه جهانی ISIL به آدرس: https://slks.dk/english/work-areas/libraries-and-literature/library-standards/isil
ایمیل شابکا
شماره تماس مستقیم: 81623053 - 88644061
برای ارتباط با واحد شابکا با شماره گیری ۸۱۶۲۰ - ۰۲۱ و انتخاب کلید ۲ به منوی «امور کتاب و کتابخانه» وارد سپس با انتخاب کلید ۳، تماس شما به واحد شابکا منتقل می شود.
همچنین شماره ۸۸۶۴۴۰۵۵ کما فی السابق آماده پاسخگویی است.
دریافت شابکا برای همه کتابخانه ها رایگان است.
[1] The International Standard Identifier for Libraries and Related Organisations (ISIL)
[2] تا پیش از ویرایش سال 2019 استاندارد 15511 که در سال 1402 ترجمه و مرجع ملی شد، به جای شناسانه از واژه شناسگر استفاده شده است.