بررسی کتاب «راهنمای آماده ساختن کتاب» اثر میرشمسالدین ادیبسلطانی
چهلویکمین نشست از مجموعهبرنامههای «صد کتاب ماندگار قرن» روز یکشنبه ۱۸ آبانماه ۱۴۰۴ از ساعت ۱۰ تا ۱۲ در مرکز همایشهای بینالمللی کتابخانه ملی ایران برگزار میشود و به بررسی کتاب «راهنمای آماده ساختن کتاب» اثر زندهیاد میرشمسالدین ادیبسلطانی اختصاص دارد.
به گزارش روابطعمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در این نشست، هرمز همایونپور، پژوهشگر و مترجم، و غلامرضا زکیانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، دیدگاههای خود را درباره اهمیت این اثر در تاریخ ویرایش و زبان علمی فارسی بیان میکنند. دبیری علمی نشست را عارف خرمشاهی، پژوهشگر و ویراستار، برعهده دارد.
میرشمسالدین ادیبسلطانی (۱۳۱۰–۱۴۰۲) فیلسوف، مترجم و زبانشناس برجسته ایرانی است که ۲۱ اردیبهشتماه ۱۳۱۰ در بروجرد زاده شد. او پس از تحصیل در رشته پزشکی دانشگاه تهران، مسیر خود را به سوی فلسفه، منطق و زبانشناسی تغییر داد و از پیشگامان زبان علمی و ویرایش در ایران شد.
ادیبسلطانی با ترجمههایی چون «سنجش خرد ناب» کانت، «منطق ارسطو» و «جستارهای فلسفی» راسل، سهمی مهم در شکلگیری زبان فلسفی معاصر فارسی داشت. دقت علمی، وسواس زبانی و واژهسازیهایی چون «رایانگر»، «واژهآما» و «فرگشت» از ویژگیهای ماندگار او بود.
کتاب «راهنمای آماده ساختن کتاب» از مهمترین آثار اوست که ضمن ارائه اصول نگارش، ویرایش و چاپ، به زبان بهمثابه صورت اندیشه مینگرد و بر دقت، نظم و اخلاق در نوشتن تأکید دارد. در این اثر، نویسنده افزون بر تدوین قواعد فنی و زبانی، برای اصطلاحات چاپ و نشر معادلهای فارسی دقیق پیشنهاد میکند.
با گذشت دههها، این کتاب همچنان از منابع مرجع در حوزه ویرایش و نشر علمی به شمار میآید و اندیشه ادیبسلطانی، که زبان را مسئولیت و کلمه را حقیقت میدانست، در میان اهل قلم زنده است.
مجموعه نشستهای «صد کتاب ماندگار قرن» با هدف مرور و تحلیل آثار شاخص تألیفی و پژوهشی معاصر فارسی از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار میشود و تاکنون چهل اثر برجسته در این چارچوب بررسی شده است.
