سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران:

عرضه 5 عنوان کتاب جدید با موضوع سازماندهی اطلاعات و علوم آرشیوی در نمایشگاه کتاب


تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۲/۲۸ - ۹:۲۸:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۴۰۲/۲/۱۰ - ۱۰:۲۰:۲
عرضه 5 عنوان کتاب جدید با موضوع سازماندهی اطلاعات و علوم آرشیوی در نمایشگاه کتاب
فاطمه صدر سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، از عرضه 5 جلد کتاب، از تازه ترین آثار منتشر شده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران خبر داد.

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، فاطمه صدر سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال این سازمان با اعلام این خبر در توضیح جزئیات حضور کتاب های حاضر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این دوره از نمایشگاه گفت: عناوین و موضوعات کتاب‌های عرضه شده از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان یک مجموعه بزرگ و فعال فرهنگی در نمایشگاه کتاب، شامل موضوعاتی چون سازماندهی اطلاعات، آرشیوداری، تاریخ شفاهی، منابع مرجع، فهرستگان، حفاظت و نگهداری، مرجع‌نگاری، مدیریت کتابخانه‌ها، کتابداری، فهرست نسخ خطی، سرگذشت‌نامه‌ها، ایران‌شناسی، فهرست آثار هنری، استانداردها و رهنمودها، دانشنامه¬ها و فرهنگ¬ها و مطبوعات  می شود.

وی ادامه داد: انتشارات این سازمان، با 67 عنوان کتاب چاپ اول و چاپ های دوم و سوم در سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت کرده است. در مجموع، تعداد آثار منتشرشده سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال گذشته، 24 عنوان کتاب بوده است.

سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره 5 عنوان کتاب تازه منتشر شده انتشارات این سازمان گفت: «مجموعه برچسب برای توصیف آرشیو کدگذاری شده؛ ویراست 3 (EAD3)» ترجمه محمد ایرانشاهی، انتشار کتاب «استاندارد فراداده‌ای ِ EAD» است که در دفتر توسعة استانداردهای کتابخانة کنگره برای آرشیویست‌های آمریکا تهیه شده است. این استاندارد در ذخیره و پردازش و بازیابی و اشاعة اطلاعات آرشیوی  به‌صورت ماشینی کاربرد دارد و روشی برای انتقال اطلاعات توصیفات آرشیوی در سطح بین‌المللی، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته است.

وی ادامه داد: کتاب «رده بندی دهدهی دیوئی: اسلام، ویراست ششم» تحقیق و تالیف مرحوم احمد طاهری عراقی با ویرایش طاهره یعقوب‌پور نرگسی، انجام شده است. ازآنجاکه در رده‌بندی دیوئی به مباحث و مسائل خاص فرهنگ ملل دیگر به‌خصوص شرق توجه چندانی نشده است، کشورهای دیگر به‌مقتضای تاریخ، ادب و فرهنگ خود به  اعمال تغییراتی در آن نیاز پیدا کرده‌اند. در ایران نیز برای بکار‌بردن رده‌بندی دیوئی، اعمال تغییراتی در قسمت‌های دین اسلام، زبان و ادبیات ایرانی، تاریخ و جغرافیای ایران و نیز تهیة رده‌بندی مناسب کتاب‌های موجود، اجتناب‌ناپذیر بود؛ بنابراین مرحوم احمد طاهری‌عراقی، پس از پژوهش‌ها و مطالعات بسیار، رده‌بندی حوزة دین اسلام را گسترش داد و این کتاب  را تدوین کرد.

فاطمه صدر با اشاره به انتشار هفتاد و نهمین جلد از مجموعه کتاب های فهرست نسخ خطی گفت: هفتاد و نهمین جلد از مجموعه کتاب های فهرست نسخ خطی تألیف ناهید باقری خرمدشتی به جامعه علاقه مند به پژوهش و نسخ خطی عرضه شده است. در این فهرست، 300 جلد نسخه خطی فارسی و عربی شامل 380 عنوان از گنجینه نسخه‌های خطی کتابخانه ملّی ایران معرفی شده است. در تهیه این فهرست، از قواعد استاندارد فهرست‌نویسی برای یکدست‌سازی اطلاعات نسخه‌های خطی استفاده شده و این اطلاعات در دو بخش کتابشناسی و نسخه‌شناسی نیز ارائه شده است.

وی در ادامه به انتشار و عرضه کتاب تخصصی در حوزه آرشیو سازی منابع اطلاعاتی در نمایشگاه کتاب اشاره کرد و گفت: «دستنامه کاربردی مدیریت منابع دیجیتال زاد» نوشته مهدی علیپور حافظی و علیرضا انتهائی است. در این کتاب با بهره‌گیری از مدل جامع و مرجع، گام‌های مدیریت و آرشیوسازی منابع اطلاعاتی دیجیتال‌زاد، از دریافت تا ارائة خدمات معرفی شده است و تلاش بر این بوده تا در هر مرحله، اقدامات لازم به‌شکل کاربردی توضیح داده شود و نرم‌افزارهای مناسب و شیوة استفاده از آنها  نیز معرفی شود. در انتخاب و معرفی نرم‌افزارها تلاش شد تا نرم‌افزارهای کد منبع باز و یا رایگان معرفی و امکان دسترسی به آنها برای همگان نیز فراهم شود.

فاطمه صدر اظهار داشت: «شیوه‌نامة دانشنامة مدیریت اسناد» به‌انضمام مدخل‌های پیشنهادی و راهنمای نویسندگان و ویراستاران توسط غلامرضا عزیزی تألیف شده است. وجود اطلاعات جامع، مبتنی بر یافته‌های علمی پیرامون مدیریت اسناد و سوابق و مدارک برای کاربران، مدیران اسناد، متخصصان امور اداری و متخصصان «فاوا» (فناوری اطلاعات و ارتباطات) بسیار ضروری است. با وجود شکوفایی دانشنامه‌نویسی بعد از انقلاب اسلامی، کمبود دانشنامة مدیریت اسناد در فضای فرهنگی کشور به‌خوبی حس می‌شد و کتاب حاضر مقدمه‌ای برای پاسخ به این نیاز علمی است.

سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال در پاسخ به این سئوال که حضور سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران پس از 2 سال وقفه در برگزاری نمایشگاه کتاب را چگونه ارزیابی می¬کند، گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان سازمان مادر در حوزة علم اطلاعات و دانش¬شناسی و علوم آرشیوی وظایف مهمّی در سطح ملّی و بین‌المللی بر عهده دارد و لذا انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی نیز چون گذشته با ارائه آثار تخصصی، پیشگام نشر در حوزه‌های مربوطه است و تلاش دارد با تدوین، ارائه و معرفی آثار بروز و مفید، گامی موثر در راستای اهداف علمی و فرهنگی جامعه فرهیخته، کتابخوان و اندیشمند ایران اسلامی بردارد.

وی درباره عناوین کتاب¬های حوزه تاریخ شفاهی و آثار پژوهشی عرضه شده در این دوره از نمایشگاه یادآور شد: کتاب های «مروارید اندیشه: مصاحبه تاریخ شفاهی» با استاد اسماعیل سعادت،«شبگرد آسمان: زندگینامه احمد دالکی، پدر نجوم آماتوری ایران»،«سرود رهایی: مصاحبه تاریخ شفاهی با محمود حکیمی»،«راهنمای تاریخ شفاهی» ترجمه رضا مهاجر،«مسائل حقوقی مصاحبه‌های تاریخ شفاهی» نوشته پیمانه صالحی، «دستنامه تاریخ شفاهی» ترجمه فرحناز اسماعیل بیگی از کتاب¬های حوزه تاریخ شفاهی و آثار پژوهشی انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است.