ذخیره خوارزمشاهی
تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۱۲/۲۳ - ۹:۹:۰
آخرین تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۸/۲/۲ - ۱۴:۱۵:۵۸
- محل نگهداری اثر: مدرسه عالی شهید مطهری
- تاریخ ثبت در فهرست ملی حافظه جهانی: 1390
- تاریخ ثبت در فهرست جهانی حافظه جهانی: 2013
- توضیحات: ذخیره خوارزمشاهی، نخستین و جامع ترین دانشنامه پزشکی ایرانی است که اسماعیل جرجانی در سال 504 قمری آن را به زبان فارسی نگاشت. ذخیره، افزون بر تمام موضوعات و شاخه های پزشکی، جراحی، بهداشت، تغذیه، داروشناسی، داروسازی را نیز دربرمی گیرد. وجود بسیاری یافته های معاصر و کاربرد روش های روان درمانی امروزین مانند گروه درمانی، قصه درمانی، موسیقی درمانی و کار درمانی، در این اثر کهن، در خور توجه است. ذخیره خوارزمشاهی، مشاهدات و تجربیات جرجانی و دانش پزشکی را از بقراط و جالینوس تا بوعلی گرد آورده و مانند حاوی و قانون، قرنها مأخذ معتبری در آموزش پزشکی بوده است. ترجمه این دانشنامه به زبان های عربی، اردو، ترکی و عبری، نشانه کاربرد آن در ایران، آسیای مرکزی، هند، عثمانی و ممالک عرب زبان و سبب تأثیر آن در کتابهای پزشکی قرون بعدی است. نسخه برداری ها و چاپ های متعدد و پژوهش های پزشکان مختلف از جمله اروپاییان در قرون اخیر، گویای اهمیت جهانی ذخیره خوارزمشاهی از گذشته تا امروز است. ذخیره خوارزمشاهی در مقایسه با دو اثر جهانی پزشکی از کره (1613) و چین (1578)، دانش پزشکی سده دوازدهم میلادی را به جهانیان معرفی میکند.