درباره
شخصیت ویژه آیین
استاد عبدالحسین حائری فرزند حجتالاسلام میرزا احمد حائری در تاریخ 1306 شمسی در قم دیده به جهان گشودند. ایشان نوه دختری آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی هستند.
استاد، سطوح عالی فقه و اصول را تا سن نوزده سالگی نزد اساتیدی چون آیات عظام حاج شیخ مرتضی حائری، حاج شیخ محمد صدوقی، حاج سید محمدرضا گلپایگانی به پایان بردند و به درس خارج مراجع عالیقدری چون آیات عظام حاج سیدمحمدتقی خوانساری، حاج سیدصدرالدین صدر، حاج سیدمحمد محمدحجت و حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی راه یافته و در سن 24 سالگی به درجه اجتهاد نائل شدند و از آیات عظام خوانساری، حجت و صدر، اجازه اجتهاد دارند.
استاد عبدالحسین حائری در سال 1330 به تهران مهاجرت کرده و در کتابخانه مجلس به عنوان کتابشناس مشغول به کار شدند و همزمان از سال 1335 تا 1340، با لغتنامه دهخدا نیز همکاری داشتند. در سال 1343 پس از تأسیس اداره بررسی و تحقیق در کتابخانه، مسئولیت آن اداره را پذیرفتند و در سال 1354 ریاست کتابخانه مجلس را به عهده گرفتند و از سال 1363 ریاست کتابخانه شماره 2 مجلس شورای اسلامی نیز به ایشان واگذار شد. در سال 1368 عضو هیأت امنای کتابخانههای عمومی کشور شدند و تا این ساعت، عمر پر برکت خودشان را در خدمت به فرهنگ ایران و اسلام صرف نموده و مرجع دانش پژوهان و محققان از سراسر دنیا هستند .
تخصص اصلي استاد در زمينه كتابشناسي و نسخ خطي ميباشد و ايشان از سرآمدان و پيشگامان در اين عرصه هستند كه شيوه خاص خود را در زمينه كتابشناسي و نسخهشناسي دارند .
تألیفات و آثار قلمی ایشان عبارت است از:
1ـ تصحیح تبصره العوام، سید مرتضی داعی رازی؛
2ـ تصحیح و تحشیه تبصره المتعلمین علامه حلی؛
3ـ تقریرات کامل مبحث ارث زوجه، از خارج فقه آیتالله بروجردی؛
4ـ تقریرات مباحث الفاظ، از خارج فقه اصول آیتالله بروجردی؛
5 ـ هفده مجلد فهرست تخصصی نسخ خطی کتابخانه مجلس؛
6 ـ نظارت بر 6 جلد فهرست کتابخانه مجلس، تجدید نظر و اصلاحات و حواشی، بر دو جلد از فهرستهای نوشته شده قبلی کتابخانه مجلس؛
7ـ چهار جلد از حرف "ز" لغتنامه دهخدا
برگزیدگان
ردیف | گروه | رتبه | نام برگزیده (پدیدآور) | مشخصات اثر برگزیده |
1 | فهرستنویسی | برگزیده | احمد منزوي | فهرستواره كتاب هاي فارسي |
2 | تاريخو جغرافيا | برگزیده | دكتر ابوالقاسم امامي | تجارب الامم |
3 | عرفان | برگزیده | سيدعلي اصغرميرباقري فرد | بيان التنزيل |
4 | فلسفه | برگزیده | علي اوجبي | جذوات و مواقيت |
5 | پاياننامه | برگزیده | دكتر جليل نظري | روضهالعقول |
6 | مقاله | برگزیده | سيد محمود شبيري | "تصحيح و راهكارهاي آن" منتشر شده در مجله آينه پژوهش |
7 | شایسته تقدیر | ايرج افشار | خريد و فروخت و مالكيت نسخههاي خطي درگذشته (نامه بهارستان) | |
8 | دکتر سيد محمود مرعشي | «ميراث اسلامي درسنت پترزبورگ» و «فهرستنگاري نسخه"هاي خطي اسلامي در روسيه» (ميراث شهاب) | ||
9 | رضا پورجوادي | «رساله تدبير منزل در جامعالعلوم غزالي» (مجله معارف) | ||
10 | مجله | برگزیده | نادر مطلبي كاشاني | نامه بهارستان |
11 | شایسته تقدیر | اكبر ايراني قمي | آينه ميراث | |
12 | اسماعيل سعادت | معارف | ||
13 | ناشر | برگزیده | اكبر ايراني قمي | مركز نشر ميراث مكتوب |
14 | شایسته تقدیر | دكتر مهدي محقق | انجمن آثار و مفاخر فرهنگي ايران | |
15 | سيد مهدي قديمزاده | سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | ||
16 | رحيمي ريسه | نشر فهرستگان | ||
17 | اهدا كننده | برگزیده | فريدون نصيري | 74 نسخه اهدايي |
18 | فيلموتيك | برگزیده | سعيد پاليزدار | كتابخانه مجلس شوراي اسلامي |
19 | شایسته تقدیر | مجيدرضا نظام |
| |
20 | حجتالاسلام و المسلمين سيداحمدحسيني اشكوري |
| ||
21 | مرمتكار | برگزیده | حميد ملكيان | كتابخانه مجلس شوراي اسلامي |
22 | شایسته تقدیر | مهدی عتیقی |
| |
23 | ادبيات | شایسته تقدیر | دكتر احمد مجاهد | ديوان حافظ |
24 | دكتر بهروز ثروتيان | اقبالنامه نظامي | ||
25 | بهروز ايماني | شرح اخبار و آيات و امثال عربي كليله و دمنه | ||
26 | فسلفه و كلام |
| گروهي واحد تصحيح متون دفتر تبليغات اسلامي قم | الاسرار الخفيه |
27 | مجموعه رسائل موضوعي | شایسته تقدیر | علي اوجبي | گنجينه بهارستان (حكمت) |
28 | بهروز ايماني | گنجينه بهارستان (ادبيات فارسي) | ||
29 | مهدي مهريزي علي صدرايي خويي | ميراث حديث شيعه | ||
30 | درباره متون (نسخه شناسي) | شایسته تقدیر | استاد نجيب مايل هروي | تاريخ نسخهپردازي و تصحيح انتقادي متون |
31 | پاياننامه | شایسته تقدیر | انسيه برخواه | ازليه النفس و بقائها |
32 | سيد منصور طباطبايي | تسنيم المقربين | ||
33 | کتابدار | شایسته تقدیر | سوسن اصيلي | كتابخانه مركزي دانشگاه تهران |
34 | علي خشوعي اصفهاني | گنجينه نسخ خطي كتابخانه مسكويه | ||
35 | حمایتکننده | شایسته تقدیر | دكتر كريم مصطفوي | حمايتهاي مادي و معنوي از ناشران حوزه متون |
36 | استقبالکننده | شایسته تقدیر | سامر كريمينژاد | جوانترين استقبالكننده از بزرگداشت حاميان نسخ خطي |
سخنران
- حجتالاسلام و المسلمین سیدمحمدعلی احمدی ابهری: رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
- دکتر فریدون آزاده
- پروفسور فرانسیس ریشارد: پژوهشگر نسخههاي خطي ايراني
- دکتر حسن حبیبی
- حجتالاسلام و المسلمین علی دوانی
- استاد عبدالحسین حائری
گزارش دبیرخانه
دبيرخانه بزرگداشت حاميان نسخ خطي در زمينههاي فهرستنگاري، مقالهنويسي، تصحيح و تحقيق، تأليف و ترجمه در حوزههاي مربوط به متون، مجلات، پاياننامههاي دانشجويي، نشر، كتابداري، مرمت، صحافي و آسيبشناسي و حفظ، نگهداري و فيلموتيك، فعاليت و در اين ارتباط فراخوان داده بود. آثار رسيده به دبيرخانه به شرح ذیل است:
1. در محور فهرستنگاري: 5 فهرست.
2. در محور تصحيح و تحقيق، در موضوعات گوناگون علوم قرآني و روايي، ادبيات فارسي، تاريخ و جغرافيا، فقه و اصول، كلام، فلسفه و عرفان، و علوم و فنون: مجموعا 117 اثر.
3. درباره متون: 5 اثر.
4. در محور پاياننامههاي دانشجويي: 36 اثر.
5. در محور مجلات: 20 نشريه.
6. در محور نشر: 13 ناشر.
7. در محور مقالهنويسي: تمامي مجلات و روزنامههاي منتشره در سالهاي 1380-1379 توسط شوراي علمي دبيرخانه بررسي و 156 مقاله براي داوران انتخاب گرديد.
8. در محورهاي كتابداري، مرمت، صحافي و آسيبشناسي، حفظ، نگهداري و فيلموتيك طي جلسات متعدد كارشناسي با مشورت خبرگان فن، فرمها و پرسشنامههايي طراحي و براي تمامي كتابخانهها و مؤسساتي كه در اين زمينه فعاليت دارند، ارسال شد كه مجموعاً 14 فرم كتابداري، 46 فرم در حوزه مرمت، صحافي و آسيبشناسي و 9 فرم در محور حفظ، نگهداري و فيلموتيك به دفتر دبيرخانه واصل گرديد. همچنين در ارزيابي كليه محورها نزديك به صد داور شركت داشتند. در انجام داوريها علاوه بر اساتيد، صاحبنظران و متخصصان حوزههاي موضوعي، نمايندگاني از كتابخانههاي ملي جمهوري اسلامي، كتابخانه ملي ملك، كتابخانه مدرسه عالي شهيد مطهري و كتابخانه مركزي دانشگاه تهران شركت داشتند و تلاش داوران اين بود كه تنها به آثاري رتبه برگزيده بدهند كه بتوانند نقش الگو را براي ديگر دستاندركاران آن حوزه ايفا نمايند و كم نقصترين و كاملترين كار در نوع خود باشند .
فهرست متون خطی چاپ شده در ایران (واصله به دبیرخانه بزرگداشت) به شرح ذیل است:
موضوع | فلسفه | اسلام | تاریخ | تاریخ ایران | ادبیات فارسی | ادبیات عربی | جمع |
تعداد | 4 | 17 | 2 | 12 | 13 | 1 | 49 |
انتشارات
- حديث عشق1: شامل مقالات، مصاحبهها و نقطه استاد عبدالحسين حائري. به کوشش سهل علي مددي. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1380.
- پيام بهارستان: سال اول، شماره7،