نمایشگاه مجازی
دختران اقصی
کتاب‌شناسی موضوعی
مقاومت زنان در فلسطین اشغالی
پژوهشی از
تالار تخصصی مطالعات زنان
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
آبان 1402
مقدمه
در این پژوهش که تالار تخصصی مطالعات زنان همزمان با طوفان الاقصی انجام داد کتاب‌های موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و همچنین برخی از کتابخانه‌های ایران با موضوع زنان، مقاومت و فلسطین مورد بررسی قرار گرفت. این کتاب‌ها به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی به نگارش درآمده‌اند. همچنین برخی از کتاب‌های نوشته شده به زبان‌های عربی و انگلیسی در دیگر کشورها نیز مورد جستجو قرار گرفت تا به عنوان منبعی برای پژوهش در اختیار علاقمندان قرار گیرد. 7 عنوان کتاب فارسی، 9 عنوان کتاب انگلیسی و 9 عنوان کتاب عربی در این پژوهش معرفی میشود. بررسی‌ها نشان می‌دهد متاسفانه تعداد کتاب‌ها با موضوع فوق نه تنها در ایران زیاد نیست بلکه در کشورهای عربی یا انگلیسی زبان هم آنقدر اهمیت نداشته که میزان بالایی را به خود اختصاص دهد. زنان فلسطینی نه تنها خود مورد حمله اشغالگران هستند بلکه در عرصه پژوهش نیز مورد توجه چندانی قرار نگرفته‌اند. از این‌رو تحقیق در این موضوع همچنان مورد نیاز کسانی است که در حوزه مطالعات زنان به تفحص می‌پردازند.
فارسی
حقوقی
1. صالح، محسن محمد (1389). زن فلسطینی زیر چکمه‌های اسرائیل اشغالگر. گردآورندگان حسن ابحیص، د. سامی‌الصلاحات، مریم عیتانی؛ مترجمان احمد ربیعی، محسن صادقی‌سنابادی. تهران: جمعیت دفاع از ملت فلسطین، نشر قبله اول.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
کتاب حاضر از سوی مرکز «الزیتونه» به چاپ رسیده است. این اثر دومین دفتر از مجموعه کتاب‌های «آیا من انسان نیستم؟» است که با هدف روشن کردن جنبه‌های گوناگون رنج ملّت فلسطین به نگارش درآمده است. این دفتر به ابعاد حقوقی رنج‌ها و سختی‌های زن فلسطینی اختصاص دارد و طی آن بارزترین حرمت‌شکنی‌های اشغالگران در حقّ زنان بیان شده است. در این اثر همچنین چکیده‌ای از تاریخ مشارکت سیاسی زن فلسطینی نیز ارائه شده است. نگارنده تلاش کرده تا در چارچوبی علمی، روشمند و مستند رنج‌های ملّت فلسطین را به تصویر بکشد و خرد و احساس انسانی را مخاطب خود قرار داده است.
داستانی
2. انیسی، فریبا (1386). رازهای سرزمین سبز در نامه‌هایی به سارا. تهران: بروج.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
فلسطین زخمی! بگو تا چند صبح
به بیداری شانه ها مانده است؟
سارا و مریم دو دوست مکاتبه‌ای از دو دنیای متفاوت هستند. یکی در بریتانیا، استعمارگر کبیر و دیگری در فلسطین مظلوم. معلم زبان انگلیسی مریم، دانش‌آموزان مدرسه را تشویق کرد تا با نوشتن نامه‌هایی به محصلان مدرسه‌ای در لندن، زبان انگلیسی خود را تقویت کنند. پس سارا و مریم، نادیده دوست یکدیگر شدند.
سارا آنچه را که می‌داند از زندگی، تاریخ، مطبوعات و... برای مریم می‌فرستد و مریم آنچه را که نمی‌داند، می‌پرسد. او می‌خواند و می‌نویسد تا تاریخ فلسطین را مرور کند. او اعتراف میکند که تاکنون هیچ اطلاعی نداشته است اما حالا می‌داند. او جنگ و خونریزی را لمس میکند، اسارت را احساس میکند، مجروحیت را می‌چشد و در انتظار است تا آزادی فلسطین را به چشم ببیند. صدای او صدای هزاران دختر جوانی است که پشت دیوارهای فروریخته آزادی در سرزمین اشغالی نفس می‌کشند. پشت صف‌های بازرسی می‌ایستند، خشم در درون آنها جوانه می‌زند، رشد میکند و شوق دیدن پیروزی را در دل آنها می‌نشاند. رازهای سرزمین سبز، گزارشی است از آنچه بر فلسطین رفت از آغاز تا 1385ش. و البته این گزارش ناتمام است و تا زمانی که ظلم در عرصه‌ی خاک می‌تازد ادامه خواهد داشت. نامه‌های سارا دردل دو نوجوان نیست سند مظلومیت فلسطین است به گواهی تاریخ.
زندگینامه
3. اش‍ت‍ر، اس‍م‍اع‍ی‍ل‍ی ع‍ب‍دال‍ل‍طی‍ف؛ غ‍ازی ب‍ی‍س‍و، م‍وم‍ن محمد (1384). دختران زیتون (به یاد زنان ش‍ه‍ادت‌طل‍ب فلسطینی). ترجمه بنیاد شهید و ام‍ور ای‍ث‍ارگ‍ران انقلاب اسلامی، ستاد پ‍اس‍داش‍ت شهدای ن‍ه‍ض‍ت ج‍ه‍ان‍ی اسلام جمعیت دفاع از ملت فلسطین. تهران: قبله اول.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
این کتاب بررسی کوتاه حیات و شهادت مجریان هشت عملیات استشهادی از مجموع 350 عملیات استشهادی است که طی 5 سال (از 2000 تا 2005) در فلسطین اشغالی به وقوع پیوسته است، در عین حال به جرأت می‌توان ادعا کرد که ویژگی‌ها و مشخصات این هشت زن آسمانی قابل تعمیم به تمام شهادت‌طلبان سرزمین زیتون طی سال‌های انتفاضه است. مردان و زنانی که نه تنها فلسطین، بلکه تمامی جهان اسلام در دنیا و آخرت به آنان مباهات خواهند نمود.
اجتماعی
4. زنان و مقاومت در فلسطین (1361). ترجمه و گ‍ردآوری م. ف‍ه‍ی‍م. بی‌جا: آینده زن.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
کتاب مجموعه‌ای از مقالات، اشعار، داستان‌های زنان فلسطینی و مقاومت آنهاست. از جمله می‌توان به اشعار زیر اشاره کرد:
گل‌های خون
بیشه زیتون هماره سبز بود
سرسبز، ای محبوبم
که پنجاه شهید، به هنگام غروب
آن را برکه‌ای سرخ فام گردانیدند
پنجاه شهید
ای محبوبم
ملامتم مکن...
مرا کشتند...
مرا کشتند...
محمود درویش/ ترجمه م. اسوار
یافتمش
در روزی روشن و زیبا یافتمش
بعد از سرگردانی بسیار یافتمش
خاکش تازه بود... سرسبز
مرطوب و به گل نشسته
و آفتاب در آنسوی نخلستان
در باغ‌های پرگل و گیاه
بافه‌های زرین خویش را می‌پراکند
ماه، ماه اردیبهشتی زیبا و سخاوتمند بود
و عشق و گرما و آفتاب بهار
بعد از سرگردانی بسیار یافتمش
همچون شاخه همیشه سبز و تازه بود
که پرندگان بسویش می‌رفتند
و او در شاخ و برگ ناچیز خویش آنان را پناه می‌داد
اگر گاهی، روزی طوفانی
خشمگین و پر رعد و برق از پیرامونش بگذرد
نرم در برابر آن خم میشود
و آنگاه که طوفان شکننده آرام می‌گیرد
شاخه چون پیش قد راست میکند
با برگ‌های ریز درخشان
و شاخ و برگ نرم پیرامونش
فدوی طوقان/ ترجمه عدنان غریفی
سوگندنامه شهیدان
می‌دانم آنان مردند تا وطن زنده بماند
وطن کشته‌هاست این وطن... باغ خون است این وطن
می‌دانم این همه، بهای آزادی سرخ است
بهای گران آغشته به ناله‌های بسیار
- دانم و اندوهی که در ژرفای دل من است نمی‌داند
که من
با هر چشمی که روشنایی زندگی در آن فسرد می‌گریم
با هر جانی کز میان لب‌ها گریخت می‌گریم
بیاد داشته باش
ای شط فراوانی و ثروت پربار
ای سرزمین مروارید و زمرد
ای که در جویبارانت کانهای فیروزه روان است
و گوهران مهتاب در سرمای شبت شناورند
ای بیابان‌های برادۀ روان زر
ای آبشار الماس در پرتو بامدادی
بیاد داشته باش
که یاقوت، پربهاترین گوهر توست
بیاد داشته باش
که زمانۀ رستاخیز، افتخارآورترین زمانه‌های تست
سلمی الخضراء الجیوسی/ عدنان غریفی
5. زن در انتفاضه: مجموعه مقالات (1383). ت‍ه‍ی‍ه و ت‍دوی‍ن دان‍ش‍ک‍ده ت‍رب‍ی‍ت دب‍ی‍ر ف‍ن‍ی دکتر ش‍ری‍ع‍ت‍ی، با همکاری ستاد انتفاضه و قدس. تهران: شورای ه‍م‍اه‍ن‍گ‍ی ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات اسلامی، نشر ه‍م‍اه‍ن‍گ.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
این مجموعه حاوی مقالات عرضه شده در همایش بین‌المللی «نقش زن در انتفاضه فلسطین» (1382 تهران) است. برخی از مقالات کتاب عبارت‌اند از: مقایسه نقش اجتماعی زن در قرآن/ سهیلا جلالی؛ سیمای زن فلسطینی در ادبیات انتفاضه/ نرگس گنجی؛ تبلور زن انتفاضه در شعر مقاومت/ مرضیه ذاکری؛ عملیات شهادت‌طلبانه و نقش زنان در آن/ هادی رستمی مراد؛ عملیات شهادت‌طلبانه و نقش زنان در آن/ صفیه مویدی؛ نقش زنان در انتفاضه/ فریده کریمی؛ بررسی نقش و عملکرد زنان در سرزمین‌های اشغالی/ احمد سروش‌نژاد؛ صهیونیزم و نگاه به زن در تئوری و عمل/ حسن لاسجردی.
6. مجموعه مقالات فلسطین و مسؤولیت زنان فرهیخته جهان (1384). ت‍ه‍ی‍ه‌ک‍ن‍ن‍ده سازمان فرهنگ و ارت‍ب‍اطات اسلامی، اداره‌‌ک‍ل ام‍ور اجتماعی و ای‍ران‍ی‍ان خ‍ارج از کشور؛ ترجمه اب‍وال‍ف‍ض‍ل ح‍ق‍ی‍ری. تهران: ان‍ت‍ش‍ارات ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‍ی‌ال‍ه‍دی.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
این کتاب حاوی مجموعه مقالات نشست بین‌المللی علمی‌ـ فرهنگی فلسطین و مسؤولیت زنان فرهیخته جهان (6 خرداد 1381) با حضور جمعی از اندیشمندان و فرهیختگان ایرانی و غیرایرانی است.
7. نقش زنان در جنبش آزادیبخش فلسطین (ــ13). ترجمه م‍ن‍ی‍ر ش‍ف‍ی‍ق. بی‌جا: بی‌نا.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
این کتاب ترجمه از روی متنی در مجله شئون فلسطینیه شماره 62 ژانویه 1977 (بهمن 1356) از طرف دایره تحقیقات سازمان آزادیبخش فلسطین انتشار یافت انجام گرفته است.
انگلیسی
سیاسی
.1
Kassem,Fatma (2011). Palestinian Women Narrative Histories and Gendered Memory. London:Zed Books
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
زنان فلسطینی اولین کتابی است که به بررسی و مستندسازی تجربیات و روایت تاریخی زنان عادی فلسطینی می‌پردازد که شاهد وقایع سال 1948 بوده و شهروند غیرارادی کشور اسرائیل شده‌اند. به گفته خودشان، تجارب زنان دریچه‌ای برای بررسی رودررویی پیچیده جنسیت، ملی‌گرایی و شهروندی در شرایط تداوم درگیری‌های سیاسی خشونت‌آمیز است.
نویسنده استدلال میکند که این رویدادهای 60 سال پیش که در گفتمان فلسطینی به عنوان «نکبه» یا «فاجعه» شناخته میشود، هنوز طنین قدرتمندی در روابط فلسطین و یهودیان معاصر در کشور اسرائیل و در عمل روایت این داستان‌ها دارد که قلمرو خاطره محل بزرگداشت و مقاومت است.
.2
Kayali, Liyana (2023). Palestinian Women and Popular Resistance Perceptions, Attitudes, and Strategies. London: Taylor & Francis Group
این کتاب دیدگاه‌های زنان فلسطینی را درباره مقاومت مردمی در کرانه باختری بررسی میکند و عوامل شکل‌دهنده ماهیت و میزان مشارکت آنها را بررسی میکند. علیرغم امضای پیمان‌های صلح اسلو در سال‌های 1993 و 1995، سرزمین‌های اشغالی فلسطین در دوره معاصر شاهد تشدید کنترل اشغالگری اسرائیل و بدتر شدن شرایط سیاسی، انسانی، امنیتی و اقتصادی بوده است. این کتاب بر اساس کار میدانی مردم‌نگاری انجام شده با زنان در کرانه باختری، به چگونگی درک، مذاکره و مقاومت زنان فلسطینی در دوره پس از پیمان اسلو می‌پردازد. این نشان می‌دهد که همان‌طور که برخی ناظران ادعا می‌کنند، زنان فلسطینی به دور از «بی‌تفاوتی»، عمیقاً به اهداف آزادی ملی متعهد مانده اند.
.3
Cowper-Coles, Minna (2022). Gender and Political Support Women and Hamas in the Occupied Palestinian Territories. London: Taylor & Francis
این کتاب شکاف جنسیتی در حمایت سیاسی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین را بررسی میکند بر این اساس زنان بیشتر از مردان از حماس و مردان بیشتر از زنان از فتح حمایت می‌کنند. سپس نویسنده نشان می‌دهد که چگونه منافع اقتصادی و مذهب تا حد زیادی این شکاف جنسیتی را توضیح می‌دهند، و نشان می‌دهد که چگونه اشغال اسرائیل، درگیری اسرائیل و فلسطین، حقوق زنان، ملی‌گرایی و سرکوب سیاسی بر حمایت سیاسی فلسطین تأثیر می‌گذارد. همچنین چگونگی تعامل دین با گفتمان های ملی گرایانه و تقویت نقش های متفاوت جنسیتی در فلسطین بررسی میشود. ضمنا روشن میکند که توانایی فتح برای فراهم کردن فرصت‌های شغلی به شدت با پایگاه حمایتی آنها در میان مردان مرتبط است.
.4
Abdo, Nahla; Abdo-Zubi Nahla (2014). Captive Revolution Palestinian Women's Anti-Colonial Struggle Within the Israeli Prison System. London: Pluto Press
این کتاب علمی ـ پژوهشی به زندگی زنان زندانی فلسطینی که به دلیل فعالیت‌های سیاسی و مقاومت بازداشت شده‌اند می‌پردازد. نهله عبدو در کتابش به دنبال شکستن سکوت در مورد زنان زندانی سیاسی فلسطینی است و به تحقیقات در مورد زنان، انقلاب‌ها، آزادی ملی و مقاومت ضد استعماری بسیار کمک میکند. بر اساس داستان‌های خود زنان، عبدو با استفاده از تاریخ شفاهی و تحقیقات اولیه مبارزات ضد استعماری زنان فلسطینی، عاملیت آنها و رفتار آنها به عنوان زندانیان سیاسی را تحلیل میکند.
.5
Kawar, Amal (1996). Daughters of Palestine Leading Women of the Palestinian National Movement. New York: State University of New York Press
این کتاب بر اساس مصاحبه‌های رهبران زن ارشد سازمان آزادیبخش فلسطین در دیاسپورای فلسطین و کرانه باختری و نوار غزه است و اولین بررسی تاریخچه کامل مشارکت زنان در جنبش ملی فلسطین از انقلاب در اواسط دهه 1960 تا روند صلح فلسطین و اسرائیل در اوایل دهه 1990 را در بر دارد. امل کوار فراتر از تصاویر رسانه‌ای، پیشینه‌های اجتماعی و سیاسی زنان را مرور میکند تا توضیح دهد که چگونه بر نقش‌های جنسیتی سنتی فراگیر در جوامع عربی غلبه کرده و در سیاست مداخله کردند. او سپس بر دوره‌های خاصی از تاریخ جنبش فلسطین تمرکز میکند.
تاریخی
.6
Al-Awar, Ali Abu (2019). Israeli - Palestinian Conflict on Al- Haram Al- Sharif. Montreal: Guérin Scholar's Press
از سال 1970، زنان مسلمان فلسطینی در بسیاری از فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی جنبش حماس در دانشگاه‌ها و انجمن‌های مسلمانان فلسطینی شرکت کردند. در گذشته زنان سکولار فلسطینی در درگیری‌های جنبش ملی فلسطین شرکت می‌کردند، اما اکنون زنان متدین فلسطینی نقش بزرگی در این درگیری دارند و به قدرت سیاسی تبدیل می‌شوند و جوانان را برای انتفاضه علیه گروه‌های یهودی تشویق می‌کنند تا از تسلط آنها جلوگیری کنند. به طور خلاصه، زنان متدین فلسطینی به عضویت پارلمان فلسطین و کمیته سیاسی جنبش‌های اسلامی درآمدند.
داستانی
.7
Gorkin, Michael; Othman, Rafiqa (2000). Three Mothers, Three Daughters Palestinian Women's Stories. New York: Other Press
این کتاب داستان‌های صریح و شگفت‌انگیز سه مادر فلسطینی و دخترانشان را بازگو میکند. این روایت‌های مرتبط که به زیبایی بیان شده و با حساسیت ویرایش شده‌اند، گواه تجربیات آنها از اشغال اسرائیل، خاطرات آنها از جنگ‌های 1948 و 1967 و تغییرات عمیقی است که در زندگی سیاسی و شخصی آنها رخ داده است. پیچیدگی زندگی و داستان‌های زنان و شیوه‌هایی که آنها خود را در کتاب نشان می‌دهند، این اثر را برای انسان‌شناسان، و همچنین برای محققان مطالعات زنان، تاریخ شفاهی، مطالعات خاورمیانه و جامعه‌شناسی ارزشمند میکند.
.8
karmi, Ghada (2004). In Search of Fatima A Palestinian Story. UK: Verso
نویسنده با بازگشت به اورشلیم در دهه 1990 برای یافتن خانه‌‌ای که در آن متولد شده بود، باید با حقیقتی ناخوشایند درباره خود روبرو شود. از نگاه یک زن فلسطینی این کتاب بازتابی از تجربیات شخصی نویسنده از آوارگی، از دست دادن و دلتنگی است.
.9
Qissat, Short Stories by Palestinian Women (2012). Edited by Jo Glanville
این داستان‌های جذاب و متنوع منعکس‌کننده دغدغه‌های روزمره فلسطینی‌هایی است که تحت اشغال زندگی می‌کنند. نویسندگانی که در دوران انتفاضه اول کودک بودند در کنار کسانی ظاهر می‌شوند که شروع جنگ داخلی لبنان را به یاد دارند. آنها در مواقع سختی و آشفتگی، دیدگاهی دلسوزانه و اغلب انتقادی نسبت به جامعه خود دارند و از گرمی روابط انسانی و امید به فرا رسیدن زمان‌های بهتر استفاده می‌کنند.
عربی
ادبیات
1. شامي، حسان رشاد (1418ق.). المرأة فی الروایة الفلسطینیة 1965-1985. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی
این اثر تحلیلی است از محتوای تعدادی از رمان‌های فلسطینی و تحلیلی عمیق است که ایده نویسندگان آن رمان‌ها را در مراحل مختلف تاریخ به دست می‌دهد. مبارزات مردم فلسطین در اشکال مختلف آن بیانگر دیدگاه این نویسندگان نسبت به جهان زنان فلسطینی و موضع آنها در قبال آن است.
2. رفيدي، وسام (2017). المرأة الفلسطينية والرواية بين زمنين؛ المقاومة و أوسلو - دراسة في سوسيولوجيا الرواية. بیروت: دار الفارابي.
این کتاب تلاش میکند تا میزان ماندگاری خلاقیت اجتماعی و سیاسی فلسطینیان را با توجه به زنان، موقعیت و نقش آنها در جامعه، و نحوه ظهور ماندگاری، در صورت وجود، تعیین کند. ادبیات معمولاً جسورتر از سیاست است، به ویژه در جوامعی که تحت سلطه اقتدار سرکوب‌گر در سیاست و همچنین در فرهنگ هستند، به ویژه آنچه در متن ادبی در مورد آن ساکت است.
فرهنگنامه
3. فرانی، عبدالحمید‌‌جمال، العلوی، عونی‌محمد (1434ق.). اعلام‌النساءالفلسطینیات. بیروت: دارالعلوم‌العربیه.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
زنان فلسطینی مورد توجه کافی بسیاری از نویسندگان قرار نگرفته‌اند، در واقع تقریباً می‌توان ادعا کرد که هیچ‌کس کتاب خاصی منتشر نکرده است که زنان مشهور و برجسته فلسطینی را گرد هم آورده، دستاوردهای آنها را رصد کند و خلاقیت آنها را به تصویر بکشد. این کتاب با ارائه تصویر روشنی از زندگینامه و تلاش‌های زنان فلسطینی در همه عرصه‌های زندگی به ویژه در مقاومت در برابر اشغالگری صهیونیست‌ها سرآغازی است برای مطالعات بعدی در سایر مراحل تاریخ و دستاوردهای زنان فلسطینی.
جامعه شناسی
4. ق‍طام‍ش، رب‍ح‍ی (2000م). ق‍ض‍ای‍ا ال‍م‍راة ال‍ع‍ام‍ل‍ة الفلسطینیه: دراسة ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی‍ة. دمشق: دارال‍ش‍م‍وس ل‍ل‍طب‍اع‍ة والنشر وال‍ت‍وزی‍ع.
موجود در کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
نویسنده در این کتاب با تلاشی روشن و مجدانه تأکید دارد که فرآیند رهایی از طریق یک روند مبارزه مترقی صورت می‌گیرد که اساس آن مشارکت زنان است. علاوه بر این، با مطالعات انجام شده توسط بسیاری از محققین، به ویژه پژوهش‌های میدانی، نگاهی جامع به واقعیت زنان کارگر فلسطینی در داخل سرزمین‌های اشغالی می اندازد.
5. الداغستانی، بثینه یوسف (2010م.). المراه الفلسطینیه: ستون عاما بین مراره اللجوء و حلم العوده. قاهره: مکتبه جزیره الورد.
موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی
این کتاب شامل پرداختی مستند به واقعیت زنان فلسطینی است و به وضعیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی فلسطین و واقعیت پناهندگان و توزیع آنها در دیاسپورا می‌پردازد. همچنین به زنان فلسطینی و آموزش، مشارکت آنها در خدمات اجتماعی و بازار کار و همچنین مشارکت سیاسی زنان می‌پردازد. رنج زنان مجروح و زندانیان زن در زندان‌های اشغالی اسرائیل و شیوه‌های شکنجه توسط اشغالگران از موضوعات مورد بحث است. در انتها کتاب با فهرستی از اسامی شهدای زن فلسطینی قبل و بعد از نکبه، طبقه‌بندی اسامی بر اساس انقلاب‌ها و قیام‌ها، انقلاب 1936، انتفاضه اول، انتفاضه الاقصی و اسامی شهدای زن به پایان می‌رسد. همچنین اسامی افراد تبعید شده از سال 1967 را برجسته میکند.
یادنامه
6. خرطبیل، ودیعه بنت قدوره (1995). بحثا عن الامل و الوطن. بیروت: بیسان للنشر و التوزیع.
موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی
یادنامه‌ای از دکتر زاهیة قدورة از مبارزین و فعالان استقلال لبنان و فلسطین.
بین رشته‌ای
7. هندی، نضال محمد (1995م.). اضوا علی نضال المراه الفلسطینیه (۱۹۰۳ - ۱۹۹۲م). اردن: دارالکرمل.
موجود در کتابخانه بنیاد دایرة المعارف اسلامی
کتاب «نکات برجسته مبارزه زنان فلسطینی 1903-1992 پس از میلاد» کتابی میان رشته ای است که درحوزه تاریخ و شاخه‌های مرتبط جغرافیا، باستان‌شناسی و سایر رشته‌های اجتماعی قرار می‌گیرد.
حقوقی
8. صالح، محسن محمد (2009م.). معاناه المراه الفلسطینیه تحت الاحتلال الاسرائيلی. بیروت: مرکز الزیتونه للدراسات و الاستشارات.
موجود در کتابخانه بنیاد دایرة المعارف اسلامی
این کتاب در ابتدا مروری بر زنان در جامعه فلسطین ارائه میکند و به برجسته‌ترین حقوق زنان فلسطینی در پرتو حقوق بین‌الملل و توافق‌های بین‌المللی می‌پردازد و سپس نقض‌های قوانین رژیم اشغالگر اسرائیل در این منطقه را مرور میکند که مستقیماً بر زنان فلسطینی تأثیر می‌گذارد، مانند هدف قرار دادن، کشتار، اسارت، شکنجه و تخریب خانه‌ها، تخریب زمین‌ها و محصولات کشاورزی، یا محروم کردن آنها از حقوق اولیه خود مانند آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، زندگی امن و محیطی سالم. این کتاب همچنین به مشارکت زنان فلسطینی در زندگی سیاسی از قبل از فاجعه1948، از 1948 تا 1967، دوره بین 1967 تا 1993 و مرحله تشکیل دولت خودگردان فلسطین و پس از آن، در تمام طول مقاومت می‌پردازد.
زندگی نامه
9. الإمام، محاسن (2019). نضالات المرأة الفلسطينية. لبنان: المؤسسة العربية للدراسات والنشر.
زنان فلسطینی از سال 1823 در اولین تظاهرات اعتراضی از زمان آغاز شهرک‌سازی صهیونیستی که اولین شهرک صهیونیست نشین در روستای القریه تأسیس شد، در سیاست شرکت کردند. نویسنده این کتاب، زندگی خود را در میان آن سپری کرد. کتاب مبارزات زنان فلسطین چیزی نیست جز یکی از آثار محاسن الامام در سفر مبارزه‌ای که پایه آن سطح خاک و سقف آن سطح آسمان است.