شابكا يا «شناسگر استاندارد بين المللی كتابخانه ها»، كد دوازده رقمی منحصر به فردی است كه به تك تك كتابخانه ها و مراكز اطلاع رسانی تخصيص می يابد.

علاوه بر تسهيل ارتباط و همكاری بين كتابخانه ها و مراكز اطلاع رسانی در موارد زير نيز مورد استفاده قرار می گيرد:

1. ارتباط با ناشران و كارگزاران در سطح ملی و بين المللی
2. امانت مدارك و تبادل اطلاعات بين كتابخانه ای در سطح ملی و بين المللی
3. تهيه فهرستگان های ملی و بين المللی
4. اشتراك منابع كتابخانه ای
5. شناسايی منحصر به فرد در شبكه جهانی

دريافت شابكا برای همه كتابخانه ها رايگان است.

كتابخانه ملی ايران عهده دار ثبت شناسگر استاندارد بين المللی كتابخانه ها در ايران است و برطبق استاندارد بين المللی ايزو 15511 ( مصوب 2003/12/1) می تواند شناسگرهای معتبر بين المللی را برای كتابخانه های ايران تعيين كند.

واحد شابکا وظیفه تخصیص و ارائه شماره استاندارد بین المللی کتابخانه های ایران را به عهده دارد. اهم وظایف این واحد عبارتست از:

1. ارائه «شناسگر استاندارد بين المللی كتابخانه های ايران» برای متقاضيان با رعايت ضوابط ومقررات موجود.
2. ايجاد ارتباط و همكاری با مؤسسات بين المللی، كسب اطلاعات فنی و علمی و اعمال آن ها در سطح ملی و بين المللی.
3. تنظيم و تهيه فرم های چاپی و الكترونيكی به منظور دريافت و تكميل اطلاعات در خصوص كتابخانه های كشور.
4. انجام مشاوره علمی و تنظيم رهنمودهای عملی در خصوص شناساندن شابكا و عضويت تمامی كتابخانه ها و ارائه شناسگر به آن ها.
5. تکمیل و به روزرسانی پایگاه های ملی و بین المللی

شماره كتابخانه های ایران شامل 12 نویسه است كه به ترتیب زیر دركنار یكدیگر قرارمی گیرند:

1- كد كشور ایران "IR"

2- خط فاصله "-"

3- كد نوع كتابخانه، شامل یك رقم به شرح زیر:

• كتابخانه های دانشگاهی= "2"
• كتابخانه های اختصاصی= "3"
• كتابخانه های پژوهشی- تخصصی= "4"
• كتابخانه های عمومی= "5"
• كتابخانه های آموزشگاهی= "6"
• كتابخانه های مساجد و اماكن مذهبی= "7"
• كتابخانه های كودكان= "8"
• كتابخانه رقمی= "9"

4- كد شهر، شامل چهاررقم (به ترتیب استانی)

كد كتابخانه، شامل چهار رقم (به ترتیت دریافت تقاضا)

نمونه های شابکا:

• كتابخانه های دانشگاهی"2"

دانشكده صنعت هواپیمایی كشوری IR-200880007

دانشگاه بیرجند IR-201180001

• كتابخانه های اختصاصی "3"

سازمان بهزیستی استان اصفهان IR-300480007

استانداری مركزی IR-303030003

• كتابخانه های پژوهشی- تخصصی "4"

كتابخانه تخصصی فقه و اصول IR-402120014

بنیاد ایرانشناسی IR-400880109

• كتابخانه های عمومی "5"

كانون اسلامی انصار IR-500880035

كتابخانه حسینیه ارشاد IR-500880001

• كتابخانه های آموزشگاهی "6"

دبیرستان دخترانه خرم اصفهان IR-600480009

دبیرستان پسرانه سعادت بوشهر IR-600780001

• كتابخانه های مذهبی "7"

حوزه علمیه ایلام IR-700700001

امامزاده شاه سید فتح الدین رضا (ع) IR-703380001

• كتابخانه های كودكان "8"

مركز فرهنگی هنری مراغه IR-800140001

مركز فرهنگی هنری شماره 1 خرم آباد

نحوه دریافت شابكا:

تكمیل و ارسال پرسشنامه به یكی از دو روش زیر:

• دسترسی به فرم پرسشنامه از طریق نشانی http://isil.nlai.ir/dataentry.aspx  و تكمیل و ارسال آن
• تكمیل و ارسال پرسشنامه از طریق پست، فاكس و پست الكترونیكی 

نشانی پستی: بزرگراه حقانی (غرب به شرق)، بعدازایستگاه مترو، بلوار كتابخانه ملی ایران، كد‌پستی 1537614111

فاكس: 88644055-021

تلفن: 88644055-021

پست الكترونیكی: isil@nlai.ir

مرحله های بعدی:

بررسی فرم ها توسط كارشناس و اعلام شناسگر اختصاص یافته به درخواست كننده.

به روز رسانی اطلاعات بانك اطلاعات كتابخانه های ایران.

در صورتی كه اطلاعات كتابخانه ای كه برای آن شابكا صادر شده است تغییر كند ضروری است اطلاعات در بانك اطلاعات كتابخانه های ایران اصلاح شود.

كتابخانه ها می‌توانند تغییرات كتابخانه خود را به یكی از روش های زیر به این مركز اطلاع دهند:

• تكمیل فرم ویرایش اطلاعات از طریق مراجعه به نشانی http://isil.nlai.ir/EditRequest.aspx
• ارسال نامه رسمی و درخواست ویرایش اطلاعات به نشانی پستی: بزرگراه حقانی (غرب به شرق)، بعدازایستگاه مترو، بلوار كتابخانه ملی ایران، كد پستی: 1537614111 یا ارسال از طریق فاكس به شماره‌: 88644055-021
• تماس تلفنی با واحد شابكا از طریق تلفن 66576130-021 و ارائه شناسگر مربوط و درخواست تغییرات مورد نظر

برای دریافت اطلاعات بیشتر به وب سایتhttp://biblstandard.dk/isil مراجعه نمایید.

تخصیص شماره استاندارد بین المللی كتابخانه ها به ترتیب نوبت و با توجه به تاریخ دریافت پرسشنامه انجام می شود.

برای ارتباط با واحد شابکا با شماره گیری 81620 - 021  و انتخاب کلید 2 به منوی «امور کتاب و کتابخانه» وارد سپس با انتخاب کلید 3، تماس شما به واحد شابکا منتقل می شود همچنین شماره 88644055 کما فی السابق آماده پاسخگویی است.