کتاب «خدمات کتابخانه برای کاربران برخط: راهنمای تسهیل دسترسی، یادگیری و تعامل» منتشر شد

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، کتاب «خدمات کتابخانه برای کاربران برخط: راهنمای تسهیل دسترسی، یادگیری و تعامل» با ویراستاری افرادی چون جوئل ای. پیتز، لورا بونلا، جیسون ام. کلمن و آدام واتن با ترجمه اعظم نجفقلی‌نژاد دانش آموخته علم اطلاعات و دانش‌شناسی و عضو هیئت‌علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران به همت معاونت پژوهش و منابع دیجیتال و از سوی انتشارات سازمان منتشر شده است.

این کتاب شامل رهنمودها و دستورالعمل‌های موردتوافق یا رسمی اندکی برای خدمت‌رسانی به کاربران برخط کتابخانه‌ها است که در 10 فصل، به جنبه‌های مختلف کتابداری برخط می‌پردازد.  همچنین در این کتاب بر روش‌های ایجاد خدمات و منابع کتابخانه‌ای با استفاده از اصول طراحی جهانی و همچنین نحوة تامین نیازهای خاص کاربران برخط متمرکز  است.

 هر فصل از این کتاب، توسط یک کتابدار، با تخصّص عملی عمیق در خدمت‌رسانی به کاربران برخط نوشته شده که با 23 مطالعه موردی، گزارش شکست و پیروزی کتابخانه‌ها را در این عرصه نشان می‌دهد. این اثر برای کتابدارانی مفید است که با یادگیری، مطالعه، ارتباط و پژوهش کاربران برخط در ارتباط هستند.

کتابداری سفارشی یا Embedded librarianship مفهوم نسبتاً جدیدی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است. این کتابداران، خود را در فضای (فیزیکی یا مجازی) مراجعان قرار می‌دهند و درحالی‌که نیازهای کاربران را پیش‌بینی می‌کنند، به یک شریک و همکار تبدیل می‌شوند. در این راستا کتابداران می‌توانند در روند پژوهش محققان، دانشجویان و اعضای هیئت‌علمی، مشاوره‌های پژوهشی مؤثر و جذابی را ارائه دهند. این اثر برای کتابداران متخصص که در انواع کتابخانه‌های ملی، دانشگاهی، عمومی، تخصصی، سازمانی و نظیر آنها مشغول هستند و به نوعی با کاربران برخط در ارتباط هستند کارایی دارد.

انتخاب کتاب توسط مترجم در دورانی اتفاق افتاد که هنوز کووید 19 از راه نرسیده بود و ایران تجربه آموزش الکترونیکی را به‌شدتِ دوران کرونا تجربه نکرده بود. به اعتقاد مترجم، کشورهای پیشرو از مدت‌ها قبل به بحث کتابداری برخط و حضور و نقش کتابداران و کتابخانه‌ها همراه با کاربران در فضای مجازی و برخط پرداخته‌اند و تجارب موفقی در این زمینه گزارش کرده‌اند. ترجمة این کتاب از آن جهت حائز اهمیت است که برای کتابخانه‌های ایران که در دوران کووید 19 به‌صورت جدّی آموزش برخط و کاربران برخط را تجربه کردند می‌تواند بسیار مفید باشد.

علاقمندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به فروشگاه مجازی سازمان به نشانی https://bookshop.nlai.ir مراجعه کنند.